درباره خدمات تلفن همراه

با نگاهی کلی به تاریخچه مخابرات و گذر از:

 عصراتصال (1950-1876)

عصر شبکه (1950-1990)

و ابتدای عصر دسترسی (1990)

در می‌یابیم که انتقال مکالمات کاربران در قالب صوت و بعضا متن از جمله اصلی‌ترین اهداف طراحان و کارشناسان حوزه مخابرات بوده است. به این معنا که تبادل مکالمات محتوی اصلی ارتباطات را شکل می‌داده است. اما در دهه آخر قرن 20 پیشرفت‌های گسترده‌ای در زمینه‌های سخت‌افزاری(کامپیوترها و دیگر ترمینال‌ها) و نرم‌افزاری (سیستم‌های عامل ،پرتالهای اتصال به شبکه) حاصل شد و محصول این پیشرفت‌ها به سرعت در اختیار بازار و عموم مردم قرار گرفت و استقبال فوق‌العاده‌ای از این محصولات به عمل آمد. این پیشرفت‌ها در زمینه‌های سخت‌افزاری و نرم‌ا‌فزاری در ترمینال‌های ارتباطات سیار نیز به موازات دیگر محصولات رایانه‌ای این دهه رخ داد.

 این پیشرفت‌ها و از طرفی‌ امکان اتصال ترمینال‌های سیار به شبکه‌های کامپیوتری و بخصوص  شبکه جهانی اینترنت در شکل‌گیری تنوع محتوایی این ارتباطات نقش مهمی را ایفا کرد. این تنوع محتوایی در اکثر موارد از سرویسها و امکانات عرضه شده در ترمینالهای ثابت متصل به شبکه جهانی اینترنت برگرفته شده بود. به گونه‌ای که طراحان و کارشناسان حوزه ارتباطات سیار در تلاش بودند که سرویس‌ها و امکانات کاربردی را در قالب ترمینال‌های سیار به کاربران عرضه کنند. این سرویس‌ها و محتواهای ارائه‌شده به کاربران شبکه‌های سیار در سرفصل‌های ذیل دسته‌بندی شده‌اند:
موبایل و سرگرمی(Mobile Entertainment)
موبایل و اینترنت (Mobile Internet)
موسیقی و موبایل
بازی و موبایل
تلویزیون و موبایل
موبایل و بازاریابی و فروش(Mobile Marketing)
موبایل و کسب‌وکار(Mobile Business)

در دسته‌بندی‌های فوق و مصادیق آنها، نمی‌توان مرزبندی جامع و مانعی را متصور شد؛ چرا که مصادیق محتوایی مطرح شده در این دسته‌بندی‌ها می‌تواند شامل یک یا چند دسته از دیدگاه‌های مختلف قرار گیرند.

موبایل و سرگرمی(Mobile Entertainment)

ارائه خدمات سرگرمی برای مشترکان موبایل یک مقوله بسیار گسترده است و بطورکلی به کلیه خدمات محتوایی که مشترکان علاقه‌مندند از آنها در اوقات فراغت از روزمرگی و به قصد لذت و یا آرامش استفاده کنند گفته می‌شود. اما امروزه ارائه کنندگان خدمات مصادیقی را برای این خدمات بر می‌شمرند. که از آنها می‌توان به بازیهای موبایل، موسیقی، فیلم، عکس، تلویزیون، زنگ گوشی، تم گوشی و... اشاره کرد.

موبایل و اینترنت (Mobile Internet)

همان‌طور که از نام این سرویس محتوایی مشخص است با استفاده از این سرویس کاربران این امکان را می‌یابند که به شبکه جهانی اینترنت از طریق ترمینال سیار خود متصل شوند. و از خدماتی چون موتورهای جستجوگر، پست الکترونیکی، اخبار و اطلاعات روز، پرتالهای ویژه خدمات موبایل و بطورکلی ارسال و دریافت اطلاعات از شبکه جهانی اینترنت بپردازند. امروزه با توجه به پیشرفت تکنولو‌ژی و افزایش سرعت انتقال اطلاعات این خدمات مورد استقبال گسترده کاربران قرار گرفته است. اما از طرفی محدودیت برخی ترمینال‌ها در برقراری ارتباط با سرعت مناسب و عدم نمایش مطلوب صفحات وب و پرتال‌ها، از چالش‌های اصلی بهره‌گیری از این سرویس می‌باشد و کاربران برای استفاده مناسب و دلپذیر از این خدمات مجبور به تهیه ترمینال‌های گران قیمت می‌باشند.

موسیقی و موبایل

به طور کلی به کلیه فایل‌های صوتی که قابلیت پخش بر روی گوشی‌های موبایل را داشته باشد اتلاق می‌شود. اما در حال حاضر در میان فرمت‌های مختلف فایل‌های صوتی، فرمت mp3 در رتبه نخست علاقه و کاربری قرار گرفته است و سازندگان گوشی و ارائه‌دهند‌گان خدمات موسیقی سعی دارند تا با تعین چند فرمت استاندارد روند ارائه این سرویس را تسهیل کنند.

بازی و موبایل

در حال حاضر یکی از مهمترین و ارزشمندترین و جذاب‌ترین سرویسهای سرگرمی بازی‌های موبایل می‌باشند. فعالیت در این زمینه چنان گسترده شده است که برای آن از واژه صنعت بازی‌های موبایل استفاده می‌کنند. چندین مطالعه نشان می‌دهد که اکثریت خریداران این خدمات خانم‌ها هستند که 65% درآمد حاصل از این محصول را تامین می‌کنند. آمارها نشان می‌دهد که بازی‌های از دسته حل پازل‌ها و بازی‌های استراتژیک بیشترین سهم را در میزان درآمد این صنعت به خود اختصاص داده‌اند.

تلویزیون و موبایل

پس از تحولات تکنولوژیکی در شبکه‌های موبایل و ظهور نسل‌های 2.5G و 3G مبتنی بر سوئیچهای بسته‌ای (نرم) امکان ارائه سرویس mobile TV فراهم شده است. در حال حاضر سیاست ارسال تصاویر تلویزیونی بر ارسال one to many استوار شده است و از تکنولوژی‌های DVB-H و DMB و Media FLO استفاده می‌شود و در برخی توپولوژی‌ها این امکان وجود دارد که موبایل به صورت مستقیم و بدون نیاز به شبکه ارتباطی سیار از فرستنده‌های تلویزیونی، تصاویر را دریافت کند. از مهمترین چالشهای این سرویس عدم تعیین استاندارد و توپولوژی مشخص برای ارسال تصویر تاکنون است. طبق برخی گزارش‌ها شرکت‌های فعال چینی در این زمینه، در تلاشند استاندارد جدیدی را برای شکل دادن رقابتی جدید به بازار عرضه کنند.

موبایل و بازاریابی و فروش(Mobile Marketing)

با توجه به افزایش ضرایب نفوذ خدمات شبکه‌های ارتباطی سیار و استقبال اقشار مختلف جوامع از این خدمات، سرمایه‌گذاران و صاحبان صنایع و تیم‌های بازاریابی و تبلیغاتی آنها به بهره‌گیری از این خدمات در راستای منافع خود علاقه‌مند شدند و دسته‌بندی جدیدی را تحت نام Mobile Marketing در بین دیگر سرویس‌های محتوایی سیار خلق کردند. این سرویس در دسته‌بندی‌هایی چون هدایت بازار، مدیریت ارتباط با مشتریان، رقابت در بازار، تبلیغات، پرتال‌های اطلاع رسانی( محصول، سهام، نوع خدمات و ...) به مشترکان شبکه‌های ارتباط سیار ارائه می‌شوند. اغلب ارائه کنندگان خدمات در دنیا، SMS را برای ارائه این محتوی برگزیدند که استقبال بسیار مطلوبی از آن صورت گرفته است.

موبایل و کسب‌وکار(Mobile Business)

این محتوی از سابقه قدیمی‌تری نسبت به دیگر دسته‌بندی‌های محتوایی برخوردار است. چرا که در گذشته این محتوی از طریق ترمینال‌های ثابت و شبکه‌های زیرساختی متناسب با نوع خدمات، در اختیار مشترکان قرار داشته است. ماهیت این محتوی بر اساس برقراری ارتباط با یک سیستم سرویس دهنده (سرور) به صورت یک تراکنش اطلاعاتی می‌باشد. در حال حاضر ارائه‌دهندگان سرویس با توجه به قابلیت‌های متنوع سرویس‌های سیار امکان ارائه این محتوی را صورت سیار برای مشترکان خود فراهم کرد. مشترکان این خدمات می‌توانند همانند گذشته (ترمینال‌های ثابت) از خدماتی چون تله‌ماتیک، تراکنش‌های بانکی، کنترل دستگاه‌ها و ماشین‌آلات و دیگر تراکنش‌های اطلاعات از راه دور استفاده کنند. در بین این خدمات، تراکنش‌های بانکی از بالاترین سطح جذابیت و استقبال برخوردارند. چرا که از طرفی بانک‌ها با افزایش خدمات خود در قالب سرویس‌های سیار به جذب مشتریان بیشتر می‌پردازند و از طرفی مشترکان با بهره‌گیری از این خدمات فعالیت‌های بانکی خود را بسیار آسان، سریع و در دسترس ارزیابی می‌کنند.

نویسنده: محمد حسین طاهری-  گروه علمی-تحلیلی طیف

منبع: http://www.ictna.ir/article/archives/010045.html